Structure Influences Behaviour

Stel dat je ruzie hebt met je buren. Wat kun je doen? – ‘Erover praten, voorstellen doen, onderhandelen, onderzoeken waarom ze zo reageren…’ Prima ideeën, maar stel dat het geruzie en gepest onverminderd doorgaat, wat doe je dan? – ‘Wel, een aangetekende brief sturen, de politie erbij halen, de vrederechter inschakelen …’ Prima, maar stel dat ook dit niets oplost. Wat moet je dan?

1. Veranderen van omgeving

‘Verhuizen’, zeg je? ‘Veranderen van buurt, van omgeving?’ Vanuit deze redenering veranderen we inderdaad wel eens vaker van omgeving. Van werk, van auto, van leverancier, van partner… Iets loopt er mis, we trachten om er iets aan te verhelpen, het mag echter niet baten, dus veranderen we van omgeving.

2. Veranderen van gedrag

Enkele maanden later ben je verhuisd. Fijn. En wat denk je? Ja, hoor. Exact drie weken later volgt de eerste nare confrontatie met je nieuwe buren. Norse blikken, onoprechte begroetingen, het eerste geroddel over jou en je gezin… ‘Zou het misschien aan mij liggen?’, denk je dan. Wat is er immers in jouw gedrag dat deze reacties van je omgeving zou kunnen uitlokken? Wat doe je dan specifiek? Zou hun “actie” misschien wel eens “reactie” kunnen zijn? Op jou, op jouw manier van handelen of van reageren?

3. Veranderen van perceptie

‘Maar verdomme’, zeg je, ‘ik heb toch het recht, als zij hun hond voor mijn deur laten schij… om het dan terug te gooien? Om, als zij hun vuilniszak op mijn oprit zetten, deze terug te zetten, desnoods met geweld…?’ Dit beeld wat jij hebt van jouw rechten en plichten zijn jouw rolpercepties als buurman, vader, manager, service engineer, lerares, kind van je ouders… en deze bepalen rechtstreeks jouw gedrag in al die diverse rollen en taken.

4. Veranderen van waarden en normen

‘Maar’, verantwoord je jezelf, ‘als ik me moet gedragen als een goed huisvader, dan kunnen zij toch minstens hetzelfde doen? Ik heb steeds geleerd: “Behandel anderen zoals jij wil dat zij jou behandelen.” … “Eerlijkheid duurt het langst” … “Keer de andere wang toe.” Of integendeel: “Oog om oog, tand om tand. Survival of the fittest. Ieder voor zich en God voor ons allen! De wet van de jungle! De pot op jongen! Met alle Chinezen moar nie met den deze!”‘

5. Veranderen van persoonlijkheid

Deze waarden en normen, die jou met de paplepel zijn ingegeven, besturen jouw rolperceptie, die jouw gedrag regelt, dat op zijn beurt jouw omgeving bepaalt. ‘Zo ben ik nu eenmaal! That’s me! Take it or leave it! Love me or leave me! Ik ben wel een heks, maar ik kan niet toveren!’, verdedigt jouw ego zich tenslotte krampachtig.

Opportunistisch

Maar dit proces loopt ook omgekeerd. Immers: ‘Structure Influences Behaviour’, want jouw omgeving beïnvloedt rechtstreeks jouw gedrag. Hoe jij je gedraagt en welke inspanningen jij je getroost. Of je als verkoper winst beoogt of omzet? Of je prospecten wilt binnenhalen of dat je het bij het veilig bezoeken van je bestaande klanten houdt? Of je als Commercieel Directeur een onproductieve verkoper vervangt of ermee blijft aanmodderen? … Al deze beslissingen neem jij uiteraard op basis van je rolpercepties en je waarden en normen, maar ze worden eveneens opportunistisch beïnvloed door het heersende beloningssysteem, wie promotie krijgt en wie niet, de feedback die je baas je geeft en de middelen die je krijgt.

Wees hier dus maar zeker van:

Jouw interne structuren
beïnvloeden rechtstreeks
het gedrag van jouw directieleden, managers, medewerkers, klanten en leveranciers.